Məlumatların İşlənməsi Mərkəzi – DCS

Məlumatların İşlənməsi Mərkəzi kompyuter və telekommunikasiya sistemləri, eləcə də əlavə sistem və məlumatların anbarından ibarət olur.

Server otağı və ya sistem otağı adlanan bu təsislərdə server və məlumat anbarları yerləşir. Məlumatların işlənməsi mərkəzləri, bir qayda olaraq iki kateqoriyaya bölünürlər: məlumatların işlənməsi üçün xüsusi mərkəzlərə və internetdə məlumatların işlənməsi üçün xüsusi mərkəzlərə. Məlumatların işlənməsinin xüsusi mərkəzləri yalnız bir təşkilata xidmət göstərir və istifadə olunur. İnternetdə məlumatların işlənməsi mərkəzləri məlumatları isə üçüncü şəxsə təqdim etmək üçün fəaliyyət göstərir.

Məlumatların işlənməsi mərkəzlərində isə qorunan məlumatların ciddiliyindən, elektrik və mexaniki sistemlərin təhlükəsizliyindən asılı olaraq dəyişir. Adətən məlumatların işlənməsi mərkəzləri ehtiyat enerji mənbələrinə malik olur, buraya ehtiyat əlaqə kanalları, havanın soyudulması sistemləri, yanğın söndürmə sistemləri və mümkün təhlükələrindən müdafiə, o cümlədən məlumatların təhlükəsizlik dərəcəsindən asılı olaraq müvafiq sistemlər aiddir.

  

Məlumat işlənmə mərkəzi kompyuter sənayesi erasının başlanğıcında böyük kompyuter zalılarını xatırladırdı. Onların istismarını təşkil etmək, ilk kompyuter sistemlərinə texniki xidmət mürəkkəb bir proses idi və iş üçün xüsusi şərait tələb olunurdu. İlk kompyuter şəbəkələri böyük miqdarda kabel birləşmələrinin və avadanlığın birləşməsi yolu ilə yaradılmışdı. Bu da müxtəlif prosedurları və metodları tələb edirdi. Məsələn, hal-hazırda məlumatların işlənməsi mərkəzlərində ilk kompyuter şəbəkələrində olduğu kimi avadanlıqlar, xüsusi rəflər, qalxan döşəmələr, kabel tabaqları istifadə edilir. Bir host üçün çox qızma olmasın deyə, soyumanı təmin edilməsinə ciddi səy göstərilirdi. Təhlükəsizlik çox əhəmiyyətli idi, çünki kifayət qədər bahalı kompyuterlər hərbi məqsədlərə istifadə olunurdu. Mərkəzlərdə kritik məlumatların işlənməsinə, kompyuter otağına girişə icazə lazım idi. Həmin dövrdə xüsusilə, mikroprosessor sənayesinin inkişaf etdiyi 1980-ci illərdə kompyuterlər hər yerdə meydana çıxmağa başladı, amma bir çox iş proseslərində ona olan tələbdən imtina olunurdu. Bununla belə, şirkətlər informasiya texnologiyalarının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsində informasiya resurslarını idarə etmə ehtiyacını anladılar. Model müştəri-server, şəbəkə arxitekturası, 1990-cı illərdə mikroprosessorların (indi serverlər adlanırlar) inkişafıyla köhnə kompyuter zallarının yerini tutmağa başladı. Şəbəkə avadanlıqlarının qiymətlərinin əlçatan olmasından ötrü strukturlaşdırılmış kabel şəbəkələri üçün yeni standartlar müəyyən olundu, bunun sayəsində iş yerlərində xüsusi otaqlarda yerləşdirilən serverlərin iyerarxiyasını yaratmaq mümkün oldu. Xüsusi hazırlanmış kompyuter zalı olan “məlumatların işlənməsi mərkəzi” termini günümüzdə geniş istifadə olunan terminlərdəndir.